JAKIE WYSTĘPUJĄ TYPY POŻARÓW?
Wyróżniamy pięć grup pożarów, które oznaczone są kategoriami literowymi od A do D oraz oddzielną F. Obecnie nie stosuje się już w oznaczeniach kategorii E, która przeznaczona była do pożarów urządzeń pod napięciem. Teraz taką informację zamieszcza się na korpusie gaśnic.
Oznaczenia literowe odnoszą się do rodzajów pożarów, jakie możemy zgasić z pomocą konkretnej gaśnicy. Te z literą „A” będą przeznaczone do pożarów wywołanych przez materiały stałe pochodzenia organicznego, np. drewno, tkaniny, papier, węgiel, suchą trawę czy tworzywo sztuczne.
Grupa B oznacza pożary spowodowane przez ciecze łatwopalne i substancje topiące się pod wpływem wysokiej temperatury, np. lakier, tłuszcz, olej, alkohol, benzyna.
Oznaczenie „C” to gazy łatwopalne (np. acetylen, metan, etan, wodór). Z kolei „D” to metale takie, jak sód, potas, magnez, uran. Ostatnią grupą pożarów jest F, czyli palące się tłuszcze i oleje w urządzeniach kuchennych.
DLACZEGO WAŻNE JEST, BY CZYTAĆ ETYKIETĘ GAŚNICY?
Informacje zawarte na etykietach są bardzo istotne w wielu aspektach. To one przekazują nam wiedzę na temat produktu, jego składu, daty ważności czy sposobu użycia. Tak samo jest w przypadku gaśnic. Na etykiecie znajdziemy informacje o jej typie, czyli do jakiej grupy pożarów jest ona przeznaczona. Będzie tam także komunikat, czy jest ona właściwa do gaszenia urządzeń elektrycznych i pod napięciem. Znajdują się na niej również wymiary danej gaśnicy jak i sposób jej użycia. W przypadku gaśnicy instrukcja będzie jednocześnie tekstowa i obrazkowa.
Wczesne zapoznanie się z etykietą na gaśnicy może uratować życie w sytuacji kryzysowej. Ogień może rozprzestrzenić się w kilka sekund, warto więc wiedzieć, jaką gaśnicę posiadamy na wyposażeniu i do jakich typów pożaru jest ona przeznaczona.
RODZAJE GAŚNIC: CIŚNIENIE W ZBIORNIKU
Wyróżniamy dwa typy gaśnic. Określa je się przez wzgląd na budowę i rodzaj ciśnienia w zbiorniku. Istnieją gaśnice typu X, które charakteryzują się stałym ciśnieniem i pozwalają rozpocząć gaszenie pożaru od razu po zwolnieniu zaworu.
Drugą możliwością są gaśnice typu Z, które nie posiadają stałego ciśnienia. Wewnątrz nich zamontowany jest ładunek w formie naboju z dwutlenkiem węgla. Ciśnienie jest generowane w momencie używania gaśnicy, więc wymaga więcej czasu w obsłudze niż gaśnica typu X.
JAKĄ GAŚNICĘ UŻYWAMY DO POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW POŻARÓW?
Innego podziału gaśnic dokonuje się ze względu na zawarty w nich środek gaśniczy. Wyróżnimy trzy typy gaśnic - proszkowe, śniegowe i wodne (znane także jako płynowe lub mgłowe).
GAŚNICA PROSZKOWA
Ten typ gaśnicy ma cylindryczny zbiornik z dźwignią uruchamiającą zawór. Specjalny proszek gaśniczy jest wyrzucany przez dyszę lub wężyk za pomocą gazu, np. azotu lub dwutlenku węgla. Proszek odcina dopływ tlenu do palącego się obiektu.
Gaśnice proszkowe można stosować do większości typów pożarów, więc są one najpopularniejsze. W zależności od modelu nadają się do pożarów z grupy A, B, C oraz do gaszenia urządzeń elektrycznych z napięciem do 1 kV.
GAŚNICA ŚNIEGOWA
Ten rodzaj gaśnic przeznaczony jest do pożarów z grupy B i C. Nadaje się także do gaszenia pożarów urządzeń i instalacji elektrycznych z napięciem, a w zależności od modelu obejmuje to do 1 kV lub do 245 000 V. Wszystkie informacje na temat danego modelu gaśnicy znajdują się na jej etykiecie. Gaśnice śniegową wykorzystuje się również w miejscach, gdzie użycie proszkowej mogłoby spowodować zbyt duże szkody ze względu na elementy wrażliwe na pyły i zabrudzenia.
Gaśnica tego typu składa się ze stalowej butli z elastycznym wężem z tubą do wyrzucania środka gaśniczego. Wewnątrz pojemnika znajduje się ciekły dwutlenek węgla, który po wystrzeleniu rozpręża się i osiąga temperaturę -80 stopni Celsjusza. W efekcie tworzy na powierzchni warstwę suchego lodu. Ze względu na duże ciśnienie i niską temperaturę należy być bardzo ostrożnym przy użytkowaniu. Rozpylać środek gaśniczy należy z odległości, co najmniej 1 metra.
GAŚNICA PŁYNOWA
Gaśnica wodna zawiera w zbiorniku koncentrat pianotwórczy i wodę, które pod wpływem ciśnienia zamieniają się w gęstą pianę. Ten typ jest przeznaczony do gaszenia pożarów z grupy A, B i F.
OPIS SZKOLENIA
Tematem scenariusza szkolenia jest prawidłowy dobór gaśnicy w zależności od typu pożaru. Uczestnik ma do dyspozycji cztery rodzaje gaśnic - proszkową, pianową, wodno-mgłową i śniegową. W scenariuszu występują cztery symulacje sytuacji, w których mamy do czynienia z różnego rodzaju pożarem. Jedna dotyczy palącego się oleju w restauracji, druga pokazuje zapalony kosz na śmieci, trzecia komputer zajęty ogniem oraz czwarta, ukazująca płonącą choinkę. W zależności od dokonanego wyboru osoba wykonująca ćwiczenie może przejść do dalszego etapu scenariusza i pomyślnie sfinalizować przygodę lub zakończyć niepowodzeniem daną scenę. Zawsze może ponowić przygodę, nie tylko w wypadku niepomyślnego zakończenia.
Przygodę zaczynamy od wyboru miejsca pożaru. Uczestnik z tabletem wskazuje na konkretną scenę, która zostaje załadowana. Każda sytuacja wymaga szybkiej reakcji na rozprzestrzeniające się płomienie. Gaśnicę do gaszenia trzeba dobrać taką, która zlikwiduje płomień bez problemu. Jeżeli wybierze się złą, ogień nie tylko nie zostanie zgaszony, ale zacznie roznosić się na coraz większą przestrzeń. Do wyboru jest jedna z czterech gaśnic (pianowa, proszkowa, śniegowa i wodno-mgłowa) na każde podejście do scenariusza.
SALA SZKOLNA
Znajdujemy się w sali chemicznej. Patrząc przed siebie, możemy zauważyć dym, a później jego źródło w postaci palącego się kosza na śmieci. Użytkownikowi tabletu wyświetlają się na ekranie cztery różne gaśnice. W zależności od wyboru środka gaśniczego, możemy ugasić, palący się przedmiot. W tym wariancie sytuacji pożarowej, wszystkie gaśnice wskazane w scenariuszu ugaszą pożar w sali szkolnej.
BAR
Znajdujemy się wewnątrz baru szybkiej obsługi. Przed naszymi oczami widzimy zadymioną frytkownicę i palący się w niej olej z frytkami. Jeśli wykorzystamy nieodpowiednią gaśnicę, możemy doprowadzić do jeszcze większego rozprzestrzenienia się płomieni. Tutaj sprawdzi się gaśnica z oznaczeniem typu F.
SALA KOMPUTEROWA
W tej scenie widzimy palący się komputer. Możemy go zgasić środkiem gaśniczym, który ma odpowiednie oznaczenia dotyczące gaszenia urządzeń pod napięciem. Tutaj wszystkie wybrane modele gaśnic mogą gasić pożary związane z elektryką.
SALON DOMOWY
Znajdujemy się w domowym salonie, gdzie obiektem palącym się jest choinka. Przede wszystkim, zależnie od czasu reakcji i odpowiedniego użycia gaśnicy pożar może zostać ugaszony.
JAK WYGLĄDA SZKOLENIE
Scenariusz ma dwa tryby rozgrywki, jednoosobowy lub grupowy. Po wyborze trybu ćwiczenia, uczestnik lub uczestnicy mogą przejść do wykonywania wybranego scenariusza. Wybrana forma ćwiczenia w tym scenariuszu to forma „krok po kroku”. Uczestnik po kolei ma wykonać określone działania, umożliwiające przejście scenariusza. Do ćwiczenia będą wykorzystane okulary VR, kontrolery i tablet. Jeden z uczestników zakłada na głowę gogle, umożliwiające przeniesienie się do wirtualnej rzeczywistości, a drugi trzyma tablet. Osoba z tabletem ma za zadanie pomagać osobie znajdującej się w cyfrowej trójwymiarowej przestrzeni. Na tablecie wyświetlają się wybrane kroki, które należy wykonać. W scenariuszu występuje ograniczenie czasowe. Po wykonaniu wszystkich działań można zacząć kolejny scenariusz lub powtórzyć bieżący.